مقدمه :
آنچه مردم به نام سياست و مسائل سياسي ميشناسند با سياست به مفهومي كه در رشته علوم سياسي مطرح است، تفاوت بسيار دارد. دانشجويان موفق اين رشته نيز بايد بدانند كه در نهايت نه يك سياستمدار بلكه يك سياستشناس خواهند شد.
در واقع علومسياسي به بررسي انديشهها و نظريههاي سياسي و كاركرد آنها در عرصه جامعه ميپردازد و رشته علومسياسي ارائه يكسري نظريهها يا يكسري ابزارها و راهكارهايي است كه بر اساس آنها هر جامعه شرايط و مشكلات حال را بررسي كرده و از پيش پا برميدارد و براي حركتها و اقدامات بعدي ـ ترسيم فضا براي مسير آينده ـ برنامهريزي ميكند همچنين از تجارب و دستاوردهاي بشر كه در طول تاريخ در عرصه اجتماع به دست آورده است، بهره ميبرد. اين رشته از سه شاخه عمده تشكيل ميشود كه عبارتند از:
دانش حكومت كردن و نهادهاي سياسي، نظريات سياسي و روابط و سياست بينالملل.
تواناييهاي لازم :
داشتن شَم سياسي و علاقه به مسائل سياسي و برخورداري از ديدي عميق و وسيع، ويژگيهاي لازم براي يك دانشجوي رشته علومسياسي است . همچنين دانشجوي اين رشته بايد فردي منطقي بوده و نظرياتش مستند به دليل و مدرك باشد و ظرفيت بالايي داشته باشد تا در بمباران مسائل روزمره گيج نشود و عمق مسائل اجتماع را ببيند. دانشجوي علومسياسي لازم است با همه اقشار جامعه ارتباط داشته باشد تا بفهمد كه مردم جامعهاش به چه فكر ميكنند و نيازهاي آنها چيست؟ داوطلبان كنكور سراسري در صورتي در اين رشته موفق ميشوند كه كتب تاريخي بخصوص تاريخ سياسي را دوست داشته باشند و فلسفه را با علاقه بخوانند.
آینده شغلی و بازار كار
در روابط عمومیها : هر روابط عمومی كه بخواهد كار عملی و صحیح انجام دهد نیازمند وجود یك كارشناس سیاسی است.
سازمانهای بینالمللی: نمایندگی هر كشور در یك سازمان را متخصصان علوم سیاسی بر عهده دارند.
در حال حاضر فارغالتحصیلان رشته علوم سیاسی در بخشهای سیاسی و حقوقی سازمانها و وزارتخانهها و همچنین در صدا و سیما و روزنامه ها مشغول بكار میباشند. اگر هدف از آمدن به دانشگاه را به دست آوردن نوعی بصیرت بدانیم ، رشته علوم سیاسی ریشه در تمدن بشری دارد اما متاسفانه با وجود قدمت دیرینه و اهمیت این رشته در تاریخ بشر ، جایگاه آن در کشور ما چندان مشخص نیست و در نتیجه وضعیت استخدامی فارغ التحصیلان این رشته با دشواری و محدودیت هایی روبرو است .
سازمانها و وزارتخانه های بسیاری می توانند فارغ التحصیلان رشته علوم سیاسی را جذب کنند که در این میان وزارت امور خارجه از همه شاخص تر است اما در حال حاضر حتی فارغ التحصیلان روابط بین الملل نیز به سختی جذب این وزارتخانه می شوند و وزارت امور خارجه نیاز به نیروی جدیدی ندارد .
در آخر لازم است گفته شود که با وجود تمامی این مشکلات اگر دانشجویی واقعاً علاقمند بوده و در این رشته متبحر باشد و همچنین قلم خوبی داشته باشد از نظر شغلی مشکلی نخواهد داشت و حتی سازمانهای مختلف به دنبال او خواهند بود . فارغ التحصیل این رشته می تواند در آموزش و پرورش نیز تدریس نماید.
با این وضعیت شغلی که ذکر شد اغلب دانشجویان این رشته هنگام ورود شناخت و علاقه لازم را نداشته اند اما یک دانشجوی خوب رشته علوم سیاسی ، دانشجویی که می داند چرا به این رشته آمده و با دیدی باز این رشته را انتخاب کرده است نباید نگران آینده شغلی اش باشد .
آشنایی با گرایشهای این رشته در كارشناسی ارشد
رشته علوم سیاسی گرایش مطالعات منطقه ای
هدف اصلی از تشکیل رشته مطالعات منطقه ای ارائه آموزشهای لازم به کادر دیپلماتیک و سایر تصمیم گیرندگان سیاست خارجی کشور در سالهای آینده است چرا که اتخاذ تصمیمهای مناسب در قبال تحولات سریع جهانی و تغییرات ناگهانی در سطوح داخل کشورها اقتضا میكند تا وزارت امور خارجه در هر زمان ضمن امکان دسترسی مطلوب به اطلاعات، گزارشها و تحلیلهای درست کارشناسی، از کارشناسانی برخوردار باشد که ضمن کسب آموزشهای عمومی بطور تخصصی نیز در زمینه مسائل مختلف داخلی هر یک از مناطق و کشورهای جهان اطلاعات لازم را کسب کرده باشند. از اینرو رشته کارشناسی ارشد مطالعات منطقهای به منظور تبین نظری تحولات جهانی و واکاوی نقش و جایگاه منطقهای از فضای جدید بینالمللی با رویکردی کاربردی ارائه میشود.
این دوره مشتمل بر 13 گرایش منطقهای است که دانشجویان پس از گذراندن دروس عمومی طبق ضوابط مربوط و بر حسب علاقه خود یکی از این گرایشها را انتخاب کرده و دروس خاص مرتبط با آن گرایش را میگذرانند و سپس پایاننامه تحصیلی خود را نیز در همین زمینه تنظیم و ارائه خواهند كرد. گرایشهای مطالعات منطقهای به ترتیب عبارتند از: مطالعات ایران (سیاست گذاری عمومی)- مطالعات خلیج فارس_ مطالعات خاورمیانه- مطالعات دریای خزر- مطالعات آسیای مرکزی_ مطالعات جنوب آسیا- مطالعات خاوردور- مطالعات جنوب شرقی آسیا- مطالعات اروپایی- مطالعات آمریکای شمالی- مطالعات آمریکای جنوبی- مطالعات آفریقا- مطالعات اوراسیا
علوم سیاسی گرایش روابط بین الملل
رشته روابط بین الملل از جمله رشته های نوپا در عالم سیاست به شمار می رود. سابقه این مبحث به عنوان یک رشته دانشگاهی حداکثر به سال های میان دو جنگ جهانی بر میگردد. محققان و دانشمندان به طور اخص در صدد کشف و تبین ریشه ها و چگونگی رفتار دولتها در صحنه بین الملل بر امدند بنابراین همان طور که از علت تشکیل این رشته مشخص است موضوع اصلی در ان کشف، بررسی و علت کاوی رفتار دولتها و اخیرا (مجامع بین الملل) در عرصه بین الملل می باشد.
با شعله ور شدن اتش جنگ جهانی دوم روند تکامل رشته روابط بین الملل شدت گرفته و تا کنون قالبهای فکری ، رویکردها، نظریه ها و مدل های گوناگون بسیاری برای درک مسائل بین الملل ارائه گردیده است.
علوم سیاسی گرایش علوم سیاسی
علوم سیاسی به بررسی اندیشه ها و نظریه های سیاسی و کارکرد انها در عرصه جامعه می پردازد و رشته علوم سیاسی ارائه یکسری نظریه ها یا یکسری ابزارها و راهکارهایی است که بر اساس انها هر جامعه شرایط و مشکلات حال را بررسی کرده و از پیش پا بر میدارد و برای حرکت ها و اقدامات بعدی ترسیم فضا برای مسیر اینده برنامه ریزی میکند هم چنین از تجارب و دستاوردهای بشر که در طول تاریخ در عرصه اجتماع به دست اورده است، بهره می برد.
موضوع این رشته مطالعه و تحقیق درباره ی پدیده های سیاسی مثل اشکال مختلف حکومت و دولت است. کشف علل و پدیده های سیاسی، نحوه اداری سیاسی جامعه و ایجاد ارتباط محترمانه با کشور های دنیا در عرصه روابط بین الملل می باشد.
علوم سیاسی گرایش اندیشه سیاسی
علم سیاست پدیده ای است که با تحولات مشروطیت در ایران و موقعیت جدید علمای شیعه در جهان معاصر پیوند دارد. در سنت اسلامی از دانش سیاسی به علم مدنی تعبیر میشود. اندیشمندان مسلمان علم مدنی را به دو بخش فلسفه مدنی و فقه مدنی تقسیم میکردند. به اعتقاد مسلمانان تفاوت عمده این دو شاخه از علم مدنی در این است که حکمت مدنی غالبا وجه نظری دارد. و برعکس فقه مدنی، فقه سیاسی بیشتر ناظر به سیاست است. فقه سیاسی ،بدین سان مواجهه ای دو سویه با زندگی سیاسی و نیز وحی اسلامی از طریق زبان و دستگاه فقه است.
علوم سیاسی گرایش دپلماسی و روابط بین الملل
دیپلماسی ، مدیریت روابط کشورها با یکدیگر و میان کشورها با دیگر بازیگران بین المللی است. این بازیگران شامل گروهها ، سازمانها و افرادی هستند که در کنار دولت ها دیپلماسی را به عنوان نظامی اطلاعاتی برای بیان و دفاع از منافع و اعلان تهدیدها و اولتیماتومها به کار میبرند. در واقع دیپلماسی مجرای تماسی است برای اعلام مواضع ، جمع اوری اطلاعات و راضی یا قانع کردن یک کشور برای حمایت از مواضع کشوری دیگر.
رشته علوم سیاسی در حال حاضر در مقطع کارشناسی در موسسه آموزش عالی حکیم طوس دایر می باشد.